Hem çok sağlıklı hem çok doyurucu hem de çok lezzetli olan çavdar ekmeği, tarihi en eskiye dayanan ekmek çeşitlerinden biri. Düşük tansiyonu olanlarda ve kalsiyum ihtiyacı fazla olan kişilerde kullanılmalıdır. İyi bir niasin kaynağı olması sebebiyle de şeker hastalığı ve sporcularda tercih edilmelidir.
Tam buğday ekmeğinin yine buğdaydan yapılan beyaz ekmekten farkı, bu ekmeğin hamurunda işlenmemiş buğday kullanılmasıdır. İşlenmemiş buğday daha fazla lif içerir, vitamin ve mineral açısından beyaz ekmeğe kıyasla daha zengindir. İçeriğindeki, E ve B Vitaminleri diğer ekmeklere göre daha zengindir. Kalsiyum, Demir ve Çinko içerir. Tokluk hissi verir. Kan şekerini hızlı yükseltmez. Şeker hastalığını kontrol altında tutmaya, kan basıncının ve kolesterolün yükselmesini önlemeye, bağırsakları rahatlatıp kabızlığı gidermeye, kalınbağırsak kanseri riskini azaltmaya ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Antioksidan değeri yüksektir. Yaşlanmanın yavaşlamasına yardımcı olur.
Kepeği tamamen ayrıştırılmış undan elde edilen beyaz ekmektir. Bazı bağırsak hastalıklarında ve bazı mide rahatsızlıklarında tercih edilebilir.
Çölyak adı verilen gluten enteropatisi hastalığında tüketebilecek tek ekmektir. Çölyak adı verilen gluten enerjisi hastalığında; buğday, arpa ve çavdar unlarından elde edilen hiçbir ürün tüketilmez. Bu hastalıkta mısır ekmeği veya glutensiz undan yapılan besinler tüketilir. Mısır ekmeği hem çok doyurucu hem de çok lezzetlidir.
Beslenmesine özen gösterenlerin en çok tercih ettiği ekmeklerden biri olan karışık tahıllı ekmeğin içinde genelde çavdar ve buğday unu, arpa, yulaf, mısır gibi tahıllar bulunur. Tahıl çeşitliliği arttıkça ekmeğin vitamin ve mineral değerleri de artar.
İçerdiği diyet lif ve protein ile vücuda enerji depolarken, verdiği tokluk hissi sayesinde fazla yemek yemeği engeller ve kilo artışının önünü keser. Kan basıncı düzensizliklerini ve kalp rahatsızlıkları tedavilerinde destek olarak kullanılan yulaf, doğal besin maddesi olup diyet listelerinin başında yer alır.
Esmer ekmek yüksek lif ve buğday özündeki değerli vitaminleri içerdiği için pek çok hastalık durumunda tercih edilmelidir. Sindirimi kolaylaştıran, tok tutan lifler içerir.
Karabuğday kuzukulağı familyasında yer alan bir bitkidir. Bu sebeple protein oranı yüksektir, kan şekerini kontrol etmede olumlu etkisi vardır.
Ekşi hamur mayası, eski bir tahıl fermantasyon biçimidir. Ekşi maya ekmeği genellikle diğer ekmek çeşitleri ile aynı undan yapılmasına rağmen, fermantasyon süreci beslenme profilini çeşitli yollarla geliştirir. Tam tahıllı ekmekler potasyum, fosfat, magnezyum ve çinko dahil olmak üzere iyi miktarda mineral içerirler.
Tandır ekmeği adını yapıldığı fırından alır. Ekmeğin en önemli özelliği uzun süre bozulmamasıdır. Tandır ekmeği, yerde açılan ve etrafı ateş tuğlası ile sıvanmış bir çukurun içinde pişirilir. Yufka gibi, oklava ile yarım santim kalınlığında açılır. Açıldıktan sonra ekmek, ocağın üzerine yapıştırılarak pişirilir. Bol miktarda hazırlanıp uzun süre saklanabilir ve hazmetmesi kolaydır.
