Koyunun bir yaşına kadar olan yavrusuna kuzu denir. Kuzu etinin en makbul olduğu zamanlar ise, ocak ve mayıs ayları arasındadır. Etin, sağlıklı bir kırmızı renkte olması gerekir. Rengi soluk olmamalıdır ve aynı zamanda üzerinden kan damlamaması gerekir. Ayrıca, etin kas içi yağları ne kadar fazla olursa, tadı da o kadar lezzetli olacaktır. Büyük parça etlere bakarak o etin kuzu mu yoksa koyun mu olduğunu anlamakta mümkündür. Kuzu etini, koyun etinden ayıran özellikler ise; Kuzu eti açık pembe rengindedir. Hayvan yaşlandıkça etin rengi kahverengiye doğru koyulaşmaktadır. Kuzu etinin homojen ve ince dokulu bir kas yapısı vardır. Kuzu etinin yağ oranı azdır. Kuzu etinde bulunan yağlar, kaslar arasında ince şeritler halinde dağılmış durumdadır. Kuzu eti sulu bir görüntüye sahiptir.
Kuzu eti, pek çok farklı yöntemle pişirilmektedir. Haşlama, soteleme, mühürleme, fırın ve ızgara en çok tercih edilen yöntemlerdir. Doğru şekilde pişirildiğinde, kuzu eti oldukça yumuşak ve lezzetli olur. Yapacağımız yemeğe göre et seçimi lezzet açısından büyük bir önem taşır. Aynı zamanda kuzu etiyle, sulu tencere yemekleri ve çorbalar da hazırlamamız mümkün. Peki, vazgeçilmezler arasında yerini alan kuzu etinin bölümleri nelerdir ve hangi yöntemlerle pişirmeliyiz…
Kuzu but, kuzu kafesin bitiminden itibaren sırttan başlayarak aşağıda kalan arka bacakların üst kısmında yer alan bölgededir. Yağsız ve yumuşak olan but eti ile farklı yemekler hazırlanabilir. But kısmı aynı zamanda kuzunun en lezzetli yerlerinden biridir. Kuzu but dan külbastı ve şiş yapabilirsiniz. Bunlar dışında ızgara, haşlama ve fırın yemekleri de güzel olmaktadır.
Kuzunun sırtındaki arka bölüm, pirzolalığın devamıdır ve bu bölümde kaburga kemikleri olmadığı için fileto buradan çıkarılır. Kuzunun sırtında pirzola ile but arasında kalan pirzolanın arka bölümüdür. Kuzu bonfile olarak da adlandırılır. Kuzunun en değerli ve lezzetli bölümlerinden biri olan fileto kısmından kızartma ve rosto hazırlayabilirsiniz. Kuzu fileto az yağlı ve yumuşak bir ettir. Bu eti ızgara, fırın, kızartma, haşlama olarak istediğiniz şekilde de pişirebilirsiniz.
Kuzu kaburga ise pirzolanın altında bulunan bölümde yer almaktadır. Göğüs kafesi kemiklerinden oluşan bu bölümdeki etler yumuşak ve orta yağlıdır. Kaburgadan ideal lezzeti almanız için ızgara, fırın, haşlama, tencere, tava ve kapama olarak yapılan yemeklerde kullanabilirsiniz.
Kuzunun sırtındaki ön bölümde yer almaktadır. En kaliteli ve lezzetli et bu bölümde bulunmaktadır. Kasaplarda kuzu kafes olarak adlandırılan bölümün de üst kısmıdır. Pirzolanın lezzeti kuzunun yaşına, cinsiyetine, cinsine, bölgesine ve kesilme şekline bağlıdır. Kuzu pirzolanın en iyi pişirme şekli ızgaradır. Bunun dışında az yağlı tavada da kızartabilirsiniz.
Kuzu gerdan, kuzunun boyun bölümünde yer alan orta yağlı ve orta sertlikte kemikli bir ettir. En çok haşlamalarda, çorbalarda ve et suyu çıkarmak için kullanabilirsiniz.
Kuzu incik kol ve budun alt kısımları ve paça arasında kalan bölümlerdir. Fırın, tandır ve haşlama yemeklerine uygundur. Et suyu elde etmek için kuzu incik kullanabilirsiniz. Sulu yemeklere lezzet vermek içinde idealdir.
Kuzu kol, kafes ile gerdanın alt kısmında kalan ön bacakların üst kısmı olarak adlandırılır. Kuzu koldan ızgara, haşlama, fırın, kızartma, kavurma yapabilirsiniz. Her türlü pişirmeye uygun bir ettir. Ancak, kuzu koldan en iyi lezzet sonucunu alabilmek için kuzu tas kebabı yapabilirsiniz.
Kuzu boşluk, göğüs boşluğu bölümünde yer almaktadır. Kuzu boşluk çok yağlı bir ettir ve çoğunlukla İnegöl köfte yapımında kullanılır. Kuzu kıyma, kuzu boşluktan yapılır. Kuşbaşı olarak doğranarak sulu yemeklerde de kullanılan kuzu boşluk yemeklere nefis bir tat verir. Kuzu boşluktan yapılan en iyi yemekte kuzu güveçtir.
Kuzunun en yağlı bölümüdür. Kemiksiz eti çok azdır; bu yüzden kemikli olarak parçalanır. Sebze yemeklerinde, kuru fasulye ve nohut yemeklerinde kullanılır. Aynı zamanda dönerde, fırında ve ızgarada kullanılabilir.
Hayvanın yenilebilen iç organlarıdır. Ciğer, yürek, böbrekler, dalak, işkembe, bumbar, şirden, dil, baş, beyin, paça, yumurta, kuzunun sakatatlarıdır. Sakatatta her parçadan farklı yemekler yapılır. Ancak bunlar durgun etler olduğundan hastalara ve sindirim güçlüğü çekenlere yedirilmemelidir ve mutlaka taze tüketilmelidir.
Timüs ve pankreas bezlerine uykuluk adı verilir. Çok hoş, lezzetli bir tadı vardır. Uykuluk pişirilmeden önce soğuk suyla, orta ısıdaki bir ateşe konur ve su kaynamaya başladıktan birkaç dakika sonra delikli bir kepçeyle alınarak suyu süzülür; sonra soğuk suya atılır. Burada kısa bir süre tutulduktan sonra zar gibi ince derisi çıkartılır. Kurulandıktan sonra pişirilmeye hazır hale gelmiş demektir ya da tercihinize göre direk ızgarada da pişirebilirsiniz.
Diğer tüm et ürünlerinde olduğu gibi, kuzu eti de mutlaka doğru koşullarda saklanmalıdır. Kuzu eti, satın alındıktan sonra buzdolabında ya da derin dondurucuda saklanmalıdır. Taze etler ve kıyma, 2 gün içinde kullanılmalıdır. Pirzolaları 3-5 güne kadar buzdolabında bekletebilirsiniz. Kuzu etlerini daha sonraları kullanmayı planlıyorsanız, buzdolabı yerine derin dondurucuda bekletmelisiniz. Lezzetini koruması için, derin dondurucudaki eti 3-4 ay içerisinde tüketmelisiniz.